Από την τέχνη του πρωτόγονου κόσμου και από εκεί μέχρι τη σύγχρονη εποχή, η ζωγραφική εδραιώνει την θέση της, με τους μυστικούς κανόνες της, όπως συμβαίνει και στην ποίηση ή ακόμη και στη μουσική.
Νιώσαμε την ανάγκη να αυθαδιάσουμε και να μιλήσουμε για τον εσωτερικό δεσμό που πιστεύουμε ότι υπάρχει ανάμεσα στις μορφές τέχνης, μέσα στην κατακερματισμένη εποχή μας.
Επιχειρήσαμε ένα είδος απολογίας της ματιάς στο φαινομενικά στέρεο έδαφος που ευδοκιμούσε η νοημοσύνη μας, αλλά αναπτυσσόταν καχεκτικά η αισθαντικότητά μας.

Γεννιόμαστε, μεγαλώνουμε και ωριμάζουμε μέσα στη βαρύτητα του πλανήτη μας. Μέσα όμως στο ανθρώπινο υποσυνείδητο υπάρχει πάντα το παλιό εκείνο όνειρο που γέννησε το μύθο του Δαίδαλου, ο πόθος δηλαδή να νικήσουμε τη βαρύτητα και να πετάξουμε.
Το βασικό εργαλείο είναι η ποίηση. Όχι μόνο η ποίηση που καταγράφεται με λέξεις στα έργα των μεγάλων δημιουργών, αλλά και εκείνη που ενυπάρχει διάχυτη μέσα στον ιστό της καθημερινότητας, η άλλη εκείνη ποίηση, που σαν καταφέρουμε να την «δούμε» νιώθουμε ν’ αναφλέγεται η λανθάνουσα επιθυμία μας για υπέρβαση και η ανάγκη μας να διασχίσουμε τα σύνορα της συμβατικότητας, πετώντας προς άγνωστες περιοχές.
Έτσι γεννήθηκε το μακρύ ταξίδι της τέχνης. Η διαδρομή δεν ήταν απλή. Έπρεπε κατ’ αρχάς ν’ αντιταχθούμε σ’ εκείνο το υπεροπτικό ύφος που υπαινίσσεται η ικανότητα του μυαλού να περιγράφει την οποιαδήποτε πτυχή της ονειρικής πραγματικότητας. Μια αίσθηση μυστηρίου περιρρέει τα πάντα. Από τον ανθρωπάκο των Κυκλάδων, στην κυρία της Ωξέρης μέχρι την Νίκη της Σαμοθράκης.
Ο Πικάσο αναστατώνει την τέχνη στην αρχή του αιώνα μας, όπως έκαναν στην αρχή του δικού τους αιώνα ο Μασάτζιο, ο Τζιορτζόνε κι ο Καραβάτζιο. Ο Πικάσο επέζησε τη δικής του επανάστασης και την παρέτεινε σε ολόκληρο τον αιώνα μας, με τον ίδιο μοναχικό κι έντονο τρόπο ενός Μιχαήλ Αγγέλου.
«Πότε θα τελειώσω με αυτό το μάρμαρο που με χωρίζει από το έργο μου», αναρωτιόταν ο Μιχαήλ Άγγελος και ο Πικάσο προσθέτει: πότε θα τελειώσω με αυτό το σύμπαν που με χωρίζει από την ζωγραφική μου. Όταν ο Πικάσο αντίκρισε την τέχνη των νέγρων είπε: « Οι νέγροι έχουν καταλάβει ότι όλα δεν είναι αρμονικά. Ό,τι μας περιβάλλει είναι εχθρικό.»
Αυτές οι αρχέγονες φόρμες έχουν το δικαίωμα να ζήσουν την δική τους ύπαρξη. Από την Τέχνη του πρωτόγονου κόσμου και από εκεί μέχρι την σύγχρονη εποχή, η ζωγραφική εδραιώνει την θέση της, με του μυστικούς κανόνες της όπως συμβαίνει και στην ποίηση ή ακόμη και στη μουσική.
Νιώσαμε την ανάγκη να αυθαδιάσουμε και να μιλήσουμε για τον εσωτερικό δεσμό που πιστεύουμε ότι υπάρχει ανάμεσα στις μορφές τέχνης, μέσα στην κατακερματισμένη εποχή μας. Επιχειρήσαμε ένα είδος απολογίας της ματιάς στο φαινομενικά στέρεο έδαφος που ευδοκιμούσε η νοημοσύνη μας, αλλά αναπτυσσόταν καχεκτικά η αισθαντικότητά μας.

 Υ.Γ. Αυτή η επιτομή της ιστορίας της Τέχνης γεννήθηκε από μια ανάγκη, από μια πλουραλιστική προσέγγιση της ιστορίας της Μουσικής και του πολιτισμού ευρύτερα. Ήταν γύρω στο 1983 που είχα ξεκινήσει την διδασκαλία της και ολοένα διαπίστωνα τις σοβαρές και πολυσήμαντες ελλείψεις της μουσικής ιστορίας. Όλα λειτουργούσαν, εκείνη την εποχή, σχεδόν σε επίπεδο συγκινησιακό. Απαριθμούσα ωστόσο ασήμαντα πράγματα, υπερβολικά ασύνδετα, καμιά φορά ανάξια λόγου και προσπαθούσα να τα βάλω σε μια τάξη. Μια σειρά από σημειώσεις σκόρπιες γέννησε αυτό το πόνημα, και δεν πρόκειται για μια τακτοποίηση. Όλα υπήρξαν άμορφα, άμορφα και μαγικά. Για το εάν προσπάθησα να τα βάλω σε μια τάξη, φταίνε ας πούμε οι επέτειοι ή κάθε τι που μετράει το χρόνο. Φταίνε ίσως οι ρυτίδες μας, που μας έφερε κάποια αυγή.
Δηλαδή, ένα πράγμα σοβαρό. Έτσι δεν είναι;
Η απολογία της ματιάς

Σημειώσεις από την ιστορία της τέχνης
συγγραφέας: Ευάγγελος Λ. Κοκκόρης
172 σελ.
ISBN 978-960-6748-22-6

Τιμή € 18,35